Longboard Nedir?
Longboard Sporu, Amerikalı Sörfçülerin 1950’li yıllarda dalga bulamadıkları zamanlarda karada sörf yapabilmeleri için çıkardıkları bir spordur. İlk Longboardları sörf tahtalarının altına Quad patenlerin truck ve tekerlerini takarak üretmişlerdir. Longboard sporunu dalga sörfü mantığında düşünmek yanlış olmaz çünkü Cross Step, Hang Ten gibi Longboard hareketlerini sörf’te de görebilmekteyiz. Dalga sörfündeki Longboard tarzının birebir kara versiyonu olarak düşünebiliriz. Bu bilgiden yola çıkarak Longboard’u karada sörf olarak tanımlayabiliriz.
Longboard Nasıl Kullanılır ?
Longboard ve Kaykay farkı nedir ?
Turk Longboard Topluluğuna ücretsiz üye olmak için TIKLA
Longboard sporunu yapmak düşme tekniklerini bildikten sonra dışarıdan bakıldığı tehlikeli değildir. İlk başta Longboard size hakim olacaktır istediğiniz gibi tahtanıza hakim olamayacaksınız ama bol pratikle bu sorunun kolayca üstesinden gelebilirsiniz. Önemli olanda bu zaten, bol pratik!
Türkiye’de bu sporun pahalı olduğunu düşünen insanlar var onlara hak veremiyorum çünkü ithal ettiğimiz bir ürün dolardan kaynaklı şuan her şeyin fiyatı uçtu gitti sadece Longboard değil şuan size ulaştığım bu Laptop’tan tutun kullandığımız Arabalara kadar her şey pahalıyken maalesef sevdiğimiz veya ilgi duyduğumuz sporların malzemelerine ulaşırken sabır gösterip para biriktirmeliyiz.
Longboard Tahtası seçerken bir çok farklı değişken vardır. Bize yakın sporlardan mesela Kaykay’da enine göre 7.8 – 8.0 – 8.5 gibi ölçülere, concaveler özelliklerine, kaç kat ağaçtan yapıldığına kadar bir çok etken kaykay sporcusu tahtasını satın alırken karşısına çıkmaktadır. Longboard’ta ise bu iş daha da karışık bir durumda. Çünkü sadece enine değil boyuna hatta şekillerine kadar değişkenlik gösteren tahtalar üretilmektedir. Eğer Longboard tarzlarına hakim değilsek başlangıçta alacağımız tahta bizim için doğru tercih olmayabilir daha kötüsü tekrar masraf yapmamıza yol açabilir. Longboard satın alırken bilmeniz gereken önemli konu var; Stilleri, Concaveleri, Shape ve Tarzlarıdır.
Longboard Sporunda genel olarak kabul gören 5 tarz bulunmaktadır. Şimdi sizlerle bu tarzları yakından inceleyeceğiz!
1. Tarz ( Downhill / Freeride ) – Videosu için Tıkla
Dağ tepelerinden yüksek hızlarda inen, büyük tahtaları olan kaykaycıları televizyonlarda hep görmüşsünüzdür. İşte o kaykaycı dedikleriniz aslında Longboard Downhill’le uğraşan sporcular, çok yüksek hıza çıkarak virajlardan slide hareketleriyle geçerek hız tutkusunu longboard’ta yaşayan bu sporcuların koruma ekipmanları her şeyden önce geliyor. Longboardları genelde diğer boardlara göre daha ağır oluyor, seramik rulmanı genellikle tercih ediyorlar. Tekerlekleri çok geniş olanlarıda var slide amaçlı 70mm’de tekeri olan sporcularda var, trucklara gelince bu konuda minimum 50 derece olması gerekiyor 43 dereceye kadar düşürenide gördüm. En önemlisi zımpara bu anlamda en kalın zımparaları kullanıyorlar taşırken tişörtünüzü paramparça edebilir o yüzden downhillboardu taşırken board zımparası size dönük şekilde taşımayın tişörtlerinizden olmayın. Yüksek hızlarda 80-90 km hıza çıkabiliyorlar hatta 155 km 89.41 mph/143.89 km/h – KyleWester’in rekor hızlara ulaştığını gördük. Düşünsenize 80km hızla bir anda board ayağınızın altından kaçıyor ve yerde sürükleniyorsunuz. Bu çok delice ama hız tutkusu sanırım böyle bir şey ? bende kesinlikle olmayacak bir tarz olarak duracaktır, zevk almak için yaptığım bu sporun faciaya dönüşmesini hiç istemem daha bu sporda yapacağım çok şey var! Türkiye’de maalesef bu tarza çok önem verilmiyor, verenler ise koruma ekipmanlarına yurt dışındakiler kadar önem vermiyor. Vermemeleri normal çünkü gerçekten çok pahalı bunu motosiklet kullanıcıları gibi düşünün 50-60 bin TL çok iyi bir motosiklet alıp yanında 300-400TL kask alan insana nasıl bakıyorsanız bende onlara öyle bakıyorum. Ne kadar korkunç bir tarz gibi görülsede İstanbul’da Adalar gibi yerlere gidip çok yüksek hızlara çıkmadan sizde aslında downhill / freeride heyecanını azda olsa yaşayabilirsiniz. Turk Longboard Burgazada yaz kamplarında genelde yaptığımız aktivitelerden biride bu oluyor. Ekipmanlı ve kontrollü şekilde!
2.Tarz ( Dance) – Videosu için Tıkla
Dans hareketlerinden biri vardır etrafında bir anda dönersin hareketin adı pirouette’dir. Bu hareketin aynısını Longboard dans tarzında yapabiliyorsunuz. Dans tarzı deme sebepleri adeta üstünde dans ederek board’u hiç yere basmadan götürebildiğiniz. Bu tarzın dışarıdan estetik olarak çok güzel görüntüleri çıkmaktadır. Bu tarzla uğraşan sporcuların tahtaları çok uzundur. 52 inç ortalama dans tahtası boyutlarıdır. Tekerlekleri 65mm ortalamasıyla başlar genelde 50 derece truck kullanırlar ama bu isteğe göre değişebilir, rulmanları abec 7 veya abec 5 olabilir. Zımparalarının genelde ortalarını çıkarırlar ki dans hareketlerini daha rahat yapabilsinler. Bu tarzda sadece kask takmak yeterli olabilir.
Dizlik veya dirseklik taktığınızda dans hareketleriniz sınırlanabiliyor. Düşmesini biliyorsanız açıkcası bu tarzda düşmek görüldüğü kadar tehlikeli değil, freerunning yapan insanların düşme tekniklerini izleyin bu teknikler longboard’ta düştüğünüzde işinize yarayacaktır. Dünyada bu tarzla ilgili So You Can Longboard Dance gibi yarışmalar yapılıyor tabi burada freestlye gibi tarzlarla harmanlayan çok fazla insan görebiliyorsunuz. Türkiye’de 3 senedir İstanbul’da Sportfest çatısı altında Freestyle / Dans yarışmaları düzenlenmektedir.
3. Tarz ( Freestyle ) – Videosu için Tıkla
Sokakta yaratıcılığın en fazla konuştuğu tarzlardan biri olan Freestyle tarzının temelinde kaykay hareketleri yatıyor. Kaykayda gördüğünüz birçok hareketi longboard’ta yapan insanlara Freestyle longboard sporcusu deseniz yanlış olmaz çünkü ‘shove it’, ‘nocomply’, ‘kickflip’ gibi hareketler kökeninde kaykay hareketidir. Bu tarzda en iyi longboard sporcularından biri İspanyadaki Carl Foster diyebiliriz. Ben ilk onu izleyerek ‘hippiejump’ hareketini öğrenmiştim. Kaykay tarzında Rodney Mullen gibi efsanelerde aslında Freestyle skater diye adlandırılıyor. Çünkü yapılan bazı hareketler onlar tarafından keşfedilmiştir. Bu tarzda kullanılan tahtalar genellikle dans tarzındaki tahtalarıdır çünkü 2 tarzı birleştiren çok fazla sporcu vardır. Cruiser tarzındaki gibi kısa boardlarda kullanan sporcularda var tabi ama bir downhill tahtasıyla Freestyle yapmaya çalışmak size çok zor gelecektir. Zımparaları normal kaykay zımparası gibi olabilir. Rulmanları abec 7 veya abec 5 olarak seçilebilir.Truckları 50 derece seçilmesi işinizi kolaylaştıracaktır. Tekerlek olarak 65mm üstüne çıkmanız sizi zorlayabilir.
4. Tarz ( Cruiser ) – Videosu için Tıkla
Sahilde A noktasından B noktasına keyifle gittiğiniz olaya aslında cruising denir. Boardları bamboo seçmenizde fayda var hafif olması sizi yormayacaktır. Tekerleri burada seçim yaparken dikkatli olmalısınız. 78a tavsiye ederim sert teker yeri daha çok hissetmenize yol açacaktır. Tekerlek seçiminde 2 tip cruising yapan insan vardır biri bol slalomlu bunlar genelde daha ufak tekerlekler seçerler bunun avantajı slalomları daha rahat yapabilmeniz daha keskin dönüşler sağlayabilmenizdir. Diğeri ise geniş tekerlekler kullanırlar. Bunların dönüş kabileyetleri sınırlıdır ancak tekerlekleri geniş olduğu için tek adımla daha uzun yol alabilirsiniz. Trucklar 50 derece olması idealdir. Rulmanları kesinlikle abec 5 almalısınız diğerlerine göre abec 5’ler daha dayanıklıdır sonuçta uzun yollar yapacaksınız dayanıklı olması gereken en önemli ekipmanınız başta kaskınız sonra rulmanınızdır. Koruma ekipmanlarının hepsini takmanızı öneririm siz iyi bir longboard sporcusu olabilirsiniz ancak karşıdan gelen bisikletli veya araba sizin kadar dikkatli olmayabilir. Sahil yoludur deyip geçmeyin Caddebostan sahil yollarında ben kamyon bile gördüm?. Genel anlamda aslında her tarzın boarduylacruiser yapılabilir ama bu tarza özel boardları her zaman bir adım önde olacaktır.
5. Tarz ( Slalom, Pumping, Carve ) – Videosu için Tıkla
Bu 3 isimde aslında birbirine çok yakın tarzlardır aynı kategoride adlandırılabilir. Hatta cruiser’in alt kategorisi olarak düşünebilirsiniz. Slalom için surf simulasyonu adıyla satılan cruising boardlar vardır bu olay için özel boardlar vardır. Trucklarınınbushing dizilimi bile çok farklı olanları gördüm. Adeta altınızda bir dalga varmış gibi karada gittiğinizi hissedeceksiniz. Bizim Turk Longboard Topluluğun sloganı Waves on Land gibi düşünebilirsiniz ? Bu tarza ilgi duyan sporcular genellikle sörfle uğraşır onlar için bir antreman aleti gibidir. Bu tarzdaki boardların rulmanları genellikle abec 5’dir ( abec 5 diğer rulamanlara göre daha uzun ömürlüdür) ve bu boardları zımparasız da kullanabilirsiniz. Çünkü bu tarzda sahil yollarında çıplak ayakla kullanan sporcuları çok görüyoruz. Kask gibi koruma ekipmanlarına burada diğerlerine göre daha çok dikkat etmelisiniz çünkü hem cruising yapıyorsunuz hemde slalomun verdiği ivmeden dolayı hızınız daha çok artabiliyor, sürekli slalomlar yaptığınız içinde kontrolünüz normal cruising’e göre daha zor oluyor.
Longboard Tahtalarının Stilleri
Top Mount
*Truckların Alt taraftan bağlandığı tahta stilidir.
*Wheelbite ( Tekerlek Isırması ) riski yüksek ama bunun için riser pad’ler var.
Drop Through
*Truckların iç taraftan geçtiği tahta stilidir.
*Wheelbite riski yok denecek kadar azdır ancak burada Footbite ( ayak ısırması ) riski yüksektir.
Drop Deck
*Top mount ile karıştırabilir ancak Drop deckler içten geçmeli truckları olmamakla birlikte genelde downhill için kullanılır.
* Drop Through decklere göre daha dengeli bir yapıya sahiptir.
Double Drop
*Drop Through bir deck ile Drop deck karışımı bir tahta diyebiliriz.
*Normal drop modellere göre yere daha fazla yakındır.
*Trucklar içten geçmelidir.
*Double drop modelleriyle cruising yaparken altı çizebilecek kadar yakın olan bu tahtalar genelde downhill’de daha hızlı ve stabil gitmek için tercih edilir.
Longboard Shape, Flex ve Concave Ne Demektir ?
1- Kick Tail: Longboardun kuyruk kısmında aynı bir kaykay gibi tekmeleye bileceğimiz bu sayede daha hızlı dönüşler ve eğer yeteneğimiz varsa ollie gibi zıplama hareketleriyle kaldırımlardan geçebileceğimiz özelliktir.
2- Wheel Cut – Outs ( Wheel wells ): Tekerleklerinizin Wheel bite ( tekerlek ısırması ) engellemek için tekerlek ve tahtanın temas ettiği yerdeki oyuklardır.
3 – Concave: Longboard tahtaları dışarıdan zımpara nedeniyle düz bir tahta gibi görülse de aslında içeri doğru iç bükey bir yapıya sahiptir. Bu yapı sayesinde tahtanın kenarları daha yüksek ortası daha alçakta olacaktır. Bu tahtayı ayaklarımızla kavramamızda bize inanılmaz bir katkı sağlar.
4- W Concave: Tahtanın W şeklinde olduğunu düşünün normal concave’e göre tam ortasında tekrar bir yükselme olduğunda bu şekle w concave denir.
5- Flex: Tahtanın esnekliğidir insanların kilolarına göre flexlere ayrılır. Flex 1 en esnek olanıdır, Flex 2 orta ve Flex 3 en az esneme yapısına sahip olan yapıdır. Her markanın flexleri değişkenlik gösterebilir hatta bir çok marka flex özelliği koymadan kendine özgü tek yapıda boardlar üretebilir. Çok kilolu insan Longboard kullanamaz veya bu flexler olmaz gibi durumlar söz konusu değildir. Kullanıcının tercihine kalmıştır.
Longboard Tarzları Nelerdir ?
Longboard Tarzlarına Göre Tahta seçimlerini yaparken tarzlara hakim olmamız aynı zamanda o tarzlara göre sporcuları takip etmemiz gerekir. Çünkü tarzı en iyi anlayacağınız nokta sporcuların videolarını izlemektir.
1- Downhill / Freeride
Loaded Tesseract Modeli
Bu tarz için üretilen Longboard’ların zımparaları inanılmaz kalındır ve elinizi bile kesebilir çünkü kalın olması ayağınızı daha iyi tutmaktadır. Bu tutma olayı slide atarken işinize yarayacaktır. Ek olarak gaz pedalları olan tahta modelleri vardır. Slide atarken gaza basıyormuş gibi etki yaratmaktadır. Resimde görmüş olduğunuz tahta Downhill için yapılmış ve anlattığım özelliklere sahiptir. Tahtaları genellikle Kanada akça ağacından üretilmektedir. Tahtaları hafifletmek veya güçlendirmek adına karbon fiber eklemeleri bir çok Downhill longboard tahtasında kullanılmaktadir.
Drop veya Top Mount almak sizin tercihiğinizdir. Drop aldığınızda dengesi top mount’a göre daha fazla olacaktır. Wheel bite riski olmadığı için dönüşlerinizde aynı oranda rahat olacaktır. Downhill tahtaları oldukça ağırdır o yüzden crusing yapmanız normal tahtalara oranla ayaklarınızı daha fazla yoracaktır.
2- Freestyle
Loaded Overland Modeli
Freestyle için genelde ön ve arka kısımının (buralara Nose ve Tail diyebiliriz) geniş olduğu tahtalar tercih edilir. Kick mesafesi uzun olduğundan kaynaklı Freestyle hareketleri daha rahat çıkmaktadır. Çoğunlukla akçaağaç’tan üretilen Freestyle tahtaları yerine tercihen Bamboo ağacı’da kullanılabilir. Mesela Loaded bhangra bir dans tahtasıdır. Ancak Freestyle tarzındaki sporcular dans ve Freestyle tarzını birleştirerek tahtayı 2 şekilde de kullanabilmektedir. Çoğunlukla kick mesafesi olan Drop modeller veya tail kısmı oldukça geniş top mount tahtalar tercih edilmektedir. Downhill tahtasıyla Freestyle yapmak gerçekten çok zor olacaktır. Çünkü tahtanız ne kadar hafifse o kadar rahat Freestyle hareketleri yapabilirsiniz.
3- Dance
Loaded Bhangra Dans Tahtası
Genellikle bu tarz için uzun tahtalar kullanılmaktadır. Dans hareketlerinin benzerleri pirouette gibi hareketleri daha rahat yapabilmek için genellikle Nose ve Tail kısmı dışında tahtanın ortasında zımpara kullanılmaz. Dans tahtaları ortalama 52inç uzunluğunda olabilir, Akçaağaç veya bamboo ağacından yapılan tahtalar kullanıcı tercihine göre bu inç uzunlukları değişebilir.
4- Slalom, Pumping, Carve
Top mount Pumper ve Gbomb / Longboard’ların sahibi: Turk Longboard İstanbul Üyesi: Murat Natan
Sörf sporuyla uğraşan bir çok sporcunun tercihi genellikle pumping tahtaları oluyor. Hatta truckları sörf simülasyonu adıyla satılıyor çünkü öndeki truck daha farklı bir yaylı yapıya sahip oluyor. Boyutları diğer tahtalara göre çok daha kısa olan slalom Longboardlarının uzun modellerini Turk Longboard Topluluğu’muz üyelerinde görüyoruz.
5- Cruiser
Loaded Dervish Modeli
Bütün Longboard tahtalarıyla cruising yapabilirsiniz. Eğer bir Downhill sporcusuysanız ve alternatif başka bir tahta alma durumunuz yoksa Downhill tahtasıyla cruiser yapmanız mümkündür. Ancak hedefiniz sadece gezinti ve A noktasından B noktasına hızlı ve konforlu şekilde gitmekse o zaman Cruiser için üretilmiş geniş tekerlekli ve oldukça hafif tahtalar tercih etmelisiniz. Tekerleklerin contact patchlerinin geniş olması sizin tek adımla daha uzun yol almanızı sağlayacaktır. Drop modelleri suya girdiğinizde tahtanızın altını ıslatmaz, Wheel bite olmaz ve daha rahat carve hareketleri yapacağınız için Drop modelleri tercih etmenizi cruiser’da tavsiye ederim.
Eğer ilk defa Longboard sporuna başlıyorsanız kesinlikle Turk Longboard Topluluğu’nun etkinliklerine katılıp üyelerin Longboard’larını deneyin. Son kararınızı vermeden önce Tarzlara göre sporcuların videolarını izleyin ve en az 2 sporcunun yakın takipçisi olun. Waves on Land!
Teknik Terimler
Wheelbite: Tekerin tahtaya takılarak, tekerleklerin kitlenmesi ve sizi tahtanın üzerinden atması
Footbite: Ayağınızın tekere basarak, tekerleklerin kitlenmesi ve sizi tahtanın üzerinden atması